Paris, mùa thu
Là thành phố thu hút du khách nhất thế giới với 83 triệu người hàng năm qua đủ 4 mùa, nhưng khách viếng luôn yêu chuộng và ca tụng vẻ đẹp thơ mộng của Paris buổi vào thu. Nếu mùa xuân với hoa lá tưng bừng khoe sắc thắm qua cuộc hồi sinh ngoạn mục làm ngơ ngẩn mắt nhìn. Nếu mùa hè rực rỡ khiến Paris rộn rã với lắm ngôn ngữ của hân hoan khách đến từ khắp bốn phương trời, khi một nửa người dân thành phố vào đầu tháng 7 -và nửa kia vào tháng 8, theo thông lệ luôn mau thu xếp hành trang để sớm rời Paris cho cuộc du ngoạn xa, hay ngơi nghỉ đâu đâu vốn không thể thiếu trong đời sống dân Pháp.. Thì mùa thu đến nhẹ nhàng như làn sương sớm giăng phủ mặt nước sông Seine, rồi thong thả nhường bầu trời thủ đô cho nắng thu vàng vương vấn trên những hàng cây bắt đầu thay mầu lá. Lá mùa thu Paris không vàng óng ả để chuyển sang sắc đỏ rực rỡ chói chang, đẹp rạng ngời làm nức lòng người trong nắng thu như rừng phong bắc Mỹ. Lá thu Paris sau khi được tô điểm với xuân hồng và hè thắm, sẽ từ mầu xanh sung mãn dần qua vàng khô rồi rơi rụng theo từng cơn gió, khi người Paris và accent parisien đã bình thường thánh thót trên khắp các nẻo đường của thủ đô được khen tặng là đẹp nhất hoàn cầu. Mùa thu Paris đã đi vào văn chương và âm nhạc nhiều nền văn hóa muôn nơi. Ai đi giữa Paris, nhất là người Việt, mà không thấy chút âm vang xa xưa nào vọng về từ một cõi nhớ, nơi có những mùa thu cũ. Mùa thu Paris.. Mùa thu âm thầm.. như dòng nước sông Seine dưới các cây cầu thanh lịch, lặng lẽ cuốn theo những cánh lá vàng rơi, trôi ra biển rộng.
Mai tôi đi dù hôm nay đang vào thu. Giòng sông Seine đang mặc áo sương mù.. Mai tôi đi chắc Paris sẽ buồn.
Paris sẽ nhìn theo. Nhưng nhìn thì nhìn đời trăm nghìn góc phố. Con đường dài thẳng mãi có bao nhiêu..*Nguyên Sa
Paris, thành phố cũa những cặp tình nhân, của những người một lần đến và để lại dấu vết tình ta trên cây cầu Pont des Arts. Khi thành cầu nhiều khung bị ngã đổ bởi hơn 700.000 chiếc khóa ghi lời thề nguyền một đời luôn mãi có nhau, đã gây phiền lòng cho người dân thành phố vốn chuộng nét thơ mộng và thanh thoát của cây cầu dành riêng cho khách bộ hành này. Thế nên bao tấn sắt của những chiếc khóa tình yêu đã bị tháo gỡ mang đi.. Nhưng không hề làm nản lòng les amoureux de Paris đang có hạnh phúc được ở bên nhau giữa khung trời lãng mạn như chỉ dành riêng cho họ. Nên không Pont des Arts thì còn nhiều cây cầu xinh đẹp khác trên mượt mà dòng nước sông Seine làm chứng ấn tình yêu. Những chiếc khóa yêu, thường chỉ dản dị với tên nhau và ngày đến Paris, hoặc tô điểm với vài quả tim nho nhỏ, thỉnh thoảng được ghi thêm +hier-demain, theo câu "Aujourd'hui plus qu'hier et bien moins que demain". *Chuyện từ hơn trăm năm trước, có một nàng làm nên bài thơ tha thiết tặng chàng. Câu thơ dản dị nhưng nồng nàn nhất được khắc lên chiếc médaille kỷ niệm.. Để rồi theo thời gian đã trở thành biểu tượng kinh điển của tình yêu nồng thắm trời Tây "Ngày hôm nay hơn hôm qua và thua xa ngày mai".
Nhiều người luôn cho rằng thăm viếng Paris không phải chỉ là đặt gót đến những đền đài và thắng cảnh nổi danh nhất, để chụp hình kỷ niệm. Thăm Paris cần thời gian để thấm nét duyên, chất tình cùng khám phá bao điều rất thi vị của thành phố, nhất là nên tìm hiểu tinh hoa của nền văn hóa, của dòng lịch sử lâu dài và huy hoàng Pháp quốc. Riêng với một học trò BTX ngày cũ, khi xa Đàlạt đã cất bước sang sông Seine, và dù đã tung cánh cò xa rời nước Pháp, nhưng mỗi dịp tìm về đều là những niềm vui khó tả. Tháng 9 mùa thu, ngày dài tháng rộng thong dong trên thành phố. Lấy métro thăm đi viếng lại các đền đài, qua nhiều quartiers và lắm nẻo đường. Được ở trong một appartement giữa phố thị đông vui, như các phu-lang-sa chính hiệu, thỉnh thoảng ra chốn chợ trời tấp nập vang tiếng chào mời -rất đặc thù xứ Pháp, hòa mình vào cuộc sống tất bật hàng ngày của người dân thủ đô. Paris mùa thu là mùa của văn hóa, khi nhiều cuộc trình diễn và triển lãm nghệ thuật đa dạng được tổ chức khắp nước, khi các cơ quan công quyền đặc biệt chọn vài buổi cuối tuần mời dân chúng vào thăm viếng. Nào những viện bảo tàng và nhà văn hóa, nhiều dinh thự, điện Panthéon, đại học Sorbonne -vốn luôn kín cổng cao tường như viện Sénat, Trụ sở Cảnh sát, Quai des Célestins của La Garde Républicaine...
Mùa thu âm thầm bên vườn Lục-Xâm còn những bụi hoa đẹp nồng nàn bên hàng tượng trắng, khoe vẻ viên mãn trước khi úa tàn, theo những bốn mùa như gió bốn mùa như mây.. bốn mùa thay lá thay hoa thay mãi đời ta.. Như Trịnh Công Sơn đã ..không hẹn mà đến, không chờ mà đi, chỉ ..để lại trong cõi thiên thu hình dáng nụ cười.. Khách thăm vườn Luxembourg bên hồ nhỏ có hoa tươi thắm buổi đầu xuân, hay lặng ngắm lá vàng rơi qua đôi vai trần những pho tượng đứng giữa gió thu mênh mang sắc dịu dàng trên thành phố, chắc hẳn không quên vẻ đẹp của dẫy dinh thự nằm phía cuối vườn, Le Sénat hay Palais du Luxembourg, Thượng nghị viện quốc gia. Được quận công Luxembourg xây dựng từ năm 1615, sau hoàng hậu Marie de Médicis của vua Henri IV mua lại làm dinh thự riêng.. Theo thời gian được dùng làm nhà triển lãm những danh họa được yêu thích nhất của hoàng gia.. Rồi trở thành nhà văn hóa đầu tiên mở cửa cho đại chúng, để trước kết quả vô cùng tốt đẹp, đã dẫn đến sự thành hình của viện bào tàng to đẹp và hoàn hảo bậc nhất hoàn cầu năm 1793, Le Louvre.
Vườn Luxembourg và vườn hoa của Thượng Viện Pháp luôn được ca ngợi, thuộc những khuôn viên đẹp nhất thế giới
Trong thời La Révolution 1789, dinh Luxembourg mang tên La Terreur, do bị dùng làm nhà tù để tra tấn, hành hình theo bao xáo trộn của thời cuộc. Có đến nửa triệu người bị giam cầm nơi đây, mà khoảng hơn 100.000 đã mất mạng trong nhiều cuộc thảm sát hàng loạt, không phân biệt họ là tội phạm hay thường dân. Khoảng 17.000 người bị mang lên máy chém La Guillotine, 25.000 bị xử bắn, cùng nhiều chục ngàn người khác đã chết dần mòn.. Khi thời cuộc khá ổn định, dinh Luxembourg được dùng làm trụ sở của La Première République Française, nền Đệ nhất Cộng hòa.. Để đến năm 1799 chính thức trở thành Viện Sénat Conservateur.
Như tất cả các cung điện và lâu đài lừng danh Pháp quốc, nội thất Thượng nghị viện được trang hoàng đẹp lộng lẫy với nhiều tượng đá, các họa phẩm được trưng bầy, tô vẽ đến tận vòm nóc của các gian phòng và đại sảnh. Nước Pháp có truyền thống mỹ thuật và nghệ thuật tinh tế mỹ miều, luôn được duy trì và tiếp tục thăng hoa từ cổ chí kim, thật đáng ngưỡng mộ.
Từ vườn Tuilleries nhìn thẳng qua đến tháp Obélisque, lấy đi từ thành cổ Louxor và được xem như "quà tặng" của Ai Cập dành cho nước Pháp năm 1831. Tháp Obélisque là một tảng granite mầu hồng nguyên khối cao 23 thước nặng 230 tấn, trụ trên bệ chống vững vàng nặng 240 tấn trước cửa thành Louxor từ thời đại các pharaons, khắp bề mặt tháp được tạc dạng chữ hieroglyphic vinh danh pharaon Ramses II cùng những hình biểu tượng chạm lát vàng rực rỡ.. Phải mất hơn 2 năm và rất nhiều khăn khó để mang "món quà", vốn là 1 trong 2 tháp lịch sử quý hiếm nhất của Ai Cập, còn tồn tại nguyên vẹn sau gần 3300 năm đứng trấn giữ cổ thành ven sông Nile về đến Paris. Trên Place de la Concorde, di tích Ai Cập được đặt trên bệ cao, tô điểm thêm với một chóp đỉnh 3.6 thước bằng đồng phết vàng ròng ngời chói.
Xa hơn nữa, 2.2km, là Khải Hoàn Môn L'Arc de Triomphe de L'Étoile kiểu néoclassique, cao 50 thước, rộng 45 thước và ngang 22 thước, được khởi công năm 1806 -và 30 năm để hoàn tất, theo lệnh Napoléon Bonaparte nhằm tuyên dương cường lực của quân đội Pháp, nhất là để ghi danh chiến thắng lẫy lừng tại Austerlitz, là tuyệt chiến trong cuộc đời binh nghiệp của "le petit caporal" trở thành hoàng đế Pháp. Qua cách điều binh bố trận Napoléon đã chứng tỏ được tài năng phi thường, do chỉ trong 9 giờ chiến đấu đã vẻ vang dẹp tan các đội quân nổi danh hùng mạnh của hai vương quyền Áo và Nga năm 1805. Trận Austerlitz, hay "Trận tranh hùng giữa 3 hoàng đế" Napoléon I, Alexander I của đế chế Nga và Francois II hoàng triều xứ Áo. Ngày ngày nay kỹ thuật chiến trận Austerlitz vẫn được giảng dậy trong nhiều trường quân sự, là kiến thức hữu ích cũng như để vinh danh mưu lược độc đáo và khả năng lỗi lạc của hoàng đế Napoléon Bonaparte.
Cuộc diễn hành tự do Techno Parade dành cho giới trẻ hàng năm quy tụ đến gần nửa triệu người. Các cô cậu thi nhau vui cười tung hô khí thế suốt 5 cây số, với xe hoa phát thanh kèn trống, nhạc techno inh ỏi phố phường. Đoàn người trẻ tuổi vô tư hét hò, từ Place de La République đến Place d'Italie, ngang qua Place de La Bastille, tên nhà ngục mà thời Cuộc cách mạng 1789 là nơi giam cầm những ai chống đối vương quyền.
*Tượng đài bằng đồng đen của Place de La République với Nàng Độc lập Marianne, tay phải nàng đưa cao cành nguyệt quế/olivier biểu hiệu hòa bình, tay trái Nàng République ôm quyển sách có tựaDroits de l'Homme, vinh danh nhân quyền. Phía dưới là 3 tượng trắng tượng trưng cho Tự do, Công bình, Bác ái như mầu sắc của lá cờ Tam Tài Pháp. *Place de La Bastille với nhà kịch nghệ tân tiến Opéra-Bastille, được xây theo ý của tổng thống François Mitterand và khánh thành ngày 13-7-1989, đúng 200 năm sau ngày dân chúng nổi dậy phá ngục Bastille, dẫn đến Cuộc cách mạng "quatorze juillet 1789" lật đổ hoàng gia Pháp. Công trường Bastille ghi kỷ niệm qua tháp La Colonne de Juillet, mà đứng kiêu hãnh trên đỉnh cao giữa bát ngát trời thủ đô là tượng vàng Le Génie de la Liberté.
Khi còn tại chức, tổng thống Georges Pompidou 1911-1974, đã lên kế hoạch xây một viện Bảo tàng Nghệ thuật Tân tiến mang tên ông.. Và thiết kế hình hộp chữ nhật 103.305m2 -được quen gọi là Centre Beaubourg hay Centre Pompidou, trước ngày khánh thành đã gây nhiều tranh cãi ".. xem như được chắp nối bởi những thanh sắt thô mộc.. Một thứ nghệ thuật ống nước.." do tiên phong đi quá xa trào lưu cổ điển thanh lịch của các viện bảo tàng thủ đô. Tương tự tháp Eiffel ngày cũ, bị ví với "..đống cột kèo sắt thừa thãi làm xấu bộ mặt của Paris vốn nổi danh thơ mộng..". Nhưng theo ngày tháng, tháp Eiffel đã thành một biểu tượng thanh thoát và Musée Pompidou des Arts Modernes đa dạng và đa văn hóa, khánh thành năm 1977, đã luôn là một trong những công sảnh nghệ thuật thu hút khách viếng nhất trời Âu, được sánh với Museum of Modern Art ở New York và Tate Modern của London. Centre Beaubourg lưu giữ nhiều trăm ngàn tác phẩm tân tiến và đương đại của hơn 6000 nghệ sĩ đã thành danh, cùng với chủ trương tôn trọng và khuếch trương nhiều chiều hướng nghệ thuật như Arts plastiques, Design tân kỳ & futuriste, âm nhạc, phim, ảnh..
Mặt tiền của Opéra de Paris luôn làm đẹp mắt du khách, nhưng nhìn từ phía sau mới thấy rõ vẻ đồ sộ của cả quần thể.
Đại sảnh Grand Foyer của Opéra de Paris được sánh ngang với nét lộng lẫy của Galerie des Glaces, lâu đài Versailles.
Nếu Château de Versailles ở vùng ngoại ô Paris được bắt đầu chỉ là một căn nhà nghỉ cho các cuộc săn đuổi thú của vua Louis XIII năm 1623.. Qua đến thời Louis XIV, Le Roi-Soleil, vị vua vĩ đại nhất của lịch sử vương triều Pháp, Versailles được tiếp tục thăng hoa trong các công trình với nét thẩm mỹ xa hoa và tráng lệ đến khó bì, là kim chỉ nam cho nhiều kiến trúc huy hoàng của các hoàng gia Âu châu, để Château de Versailles luôn được danh là lâu đài đẹp nhất thế giới.. Thì một tuyệt tác khác, Opéra de Paris hay Palais Garnier được thiết kế hơn 200 năm sau dưới thời Napoléon III, cũng luôn nhận được những lời trầm trồ, xuýt xoa từ khách viếng qua nét huy hoàng, mỹ lệ. Khánh thành năm 1875 với thính phòng 1900 ghế, chia thành nhiều lô, balcons thanh lịch theo tầng bậc, với sân khấu và kỹ thuật bảo toàn âm thanh hoàn hảo để lời ca tiếng nhạc giữ được trọn vẹn âm hưởng, làm đẹp lòng giới thưởng ngoạn thượng lưu từ ngày cũ. Opéra de Paris có nhiều phòng ốc cho các màn trình tấu, triển lãm, lưu giữ sưu tập.. của lắm bộ môn như kịch nghệ, vũ cổ điển, hòa nhạc..
Paris không phải chỉ có Vương cung Thánh đường Notre-Dame và Le Sacré Coeur de Montmartre là lừng lẫy. Có những ngôi giáo đường rất xưa cổ và bề thế trên khắp các arrondissements của Paris, vốn kén người nhiều thì giờ tìm kiếm hơn những đền đài nằm trong chương trình cho du khách vội vàng. Như Thánh đường Saint-Etienne-du-Monde kiểu gothique, được xây cạnh dòng tu Sainte-Geneviève, đặt nền móng theo lệnh Clovis, vị vua đầu tiên "Roi de tous les Francs" đã thống nhất được các xứ Francs ở thế kỷ V. Hay thánh đường St-Eustache, từ thế kỷ XII đã rất được yêu chuộng qua nhiều vương triều với các lễ rửa tội, lễ cưới.. Kể cả của nhà thơ, nghệ sĩ và kịch nghệ gia đa tài Molière thuộc thế kỷ 17, người có công làm thăng hoa ngôn ngữ và nền văn nghệ Pháp, để ngày nay thứ tiếng Pháp trau chuốt và văn hoa được gọi là La langue de Molière.
Được xây dựng nhân dịp Hội chợ đấu xảo quốc tế năm 1900, Le Grand Palais rộng 77.000 m2 với mái vòm kính khổng lồ và Le Petit Palais đối diện là hai kiệt tác qua nhiều chi tiết thật tinh tế và tuyệt hảo, là niềm hãnh diện của nước Pháp khi nhận được nhiều khen tặng từ các quốc gia và khách tham dự cuộc Exposition Universelle. Sau đó, hai dinh thự được dùng làm Les Palais des Beaux-Arts de la Ville de Paris, cất giữ vô vàn tuyệt tác của bao danh tài lừng lẫy từ nhiều thế kỷ qua, với lắm cuộc triển lãm quan trọng được tổ chức quanh năm, ngoài những tác phẩm thường trực còn nhiều danh phẩm được vay mượn từ các bộ sưu tập của tư nhân hay qua nhiều viện bảo tàng quốc tế.
Musée d'Orsay nằm ven Rive Gauche sông Seine, được sửa sang và chỉnh đốn lại từ Gare d'Orsay rộng 57.400 m2 với thiết kế đồ sộ và đầy mỹ thuật tính, như hầu hết các nhà ga xe hỏa nước Pháp từ các thế kỷ trước. Musée d'Orsay cũng là một bảo tàng viện rất quan trọng, chủ yếu là kiệt tác của các danh tài trời Âu qua họa thuật, điêu khắc, thiết kế trang trí, nhiếp ảnh, họa đồ.. Nổi bật và nhiều nhất thế giới là Orsay đã lưu giữ đến hơn 3300 tác phẩm impressioniste và post-impressioniste của những Manet, Renoir, Degas, Courbet, Monet, Van Gogh.. Viện Orsay có nhiều phòng to rộng dành cho các buổi hòa nhạc, cinéma, kịch nghệ.. Nhất là lắm chương trình tổ chức riêng cho học trò nhỏ, giúp chúng dần quen thuộc với các viện bảo tàng, nhà văn hóa qua nhiều bộ môn nghệ thuật, vốn là số vốn kiến thức, niềm hãnh diện của lớp người lớn tiên phong. Nói chung, người Pháp rất yêu văn hóa, thích bàn luận về văn chương, nghệ thuật qua nhiều khía cạnh.
Được trang trọng khắc trên mặt tiền "Aux Grands Hommes La Patrie Reconnaissante" nhằm ghi danh các vĩ nhân đã làm nên đại sự trên nhiều lãnh vực như văn học, khoa học, nghệ thuật, chính trị.. Điện Panthéon -từ tiếng Hy Lạp pátheinon /Nhà của các thần thánh, có nóc vòm 83 cao mét, xem rất bề thế và đẹp oai phong như đa số dinh điện của Kinh thành ánh sáng Paris. Tọa vị ngay giữa quartier Latin gần trường đại học Sorbonne và vườn Luxembourg, đền Panthéon được khởi công xây dựng năm 1758, theo kiểu dạng Panthéon của Ý tại Roma có hơn 2000 năm tuổi.
Điện Panthéon tầng trên rất khoảng khoát với nhiều hình tượng uy nghi nhằm tôn vinh các danh nhân qua bao công lao và tài năng mang đến vẻ vang, thành tựu và sự vững bền của nền độc lập, văn hóa cũng như danh tiếng nước nhà. Phần hầm là nơi an táng các danh tài như Jean-Jacques Rousseau, Victor Hugo, ông bà Pierre và Marie Curie, Voltaire, Corneille, André Malraux, Louis Braille -vị sáng chế ra dạng chữ cho người khiếm thị.. Cùng nhiều bảng đá ghi tên bao vĩ nhân khác. Được có phần mộ hay danh tên trong điện Panthéon là một vinh dự rất lớn, là ước mơ của nhiều tài nhân nước Pháp từ nhiều thế kỷ qua.
Mang danh tặng là Thủ đô thời trang thế giới với những danh hiệu như Chanel, Hermès, Yves Saint-Laurent, Dior.. hay các siêu thương hiệu mà chỉ cần nêu tên là đủ gợi lên những xa hoa đến khó tưởng. Paris có Place Vendôme với nhiều cửa hàng nữ trang lịch lãm, tinh tế và xa xỉ nhất thế giới. Rất nhiều trung tâm thương mại hay lắm boutiques sang trọng trên nhiều đại lộ lừng lẫy, vang danh khắp 4 phương trời -hay trong lòng người sành điệu, nghiện thú mua sắm.. Cả Les Galeries Lafayette luôn tấp nập khách với 4 tầng lầu thanh lịch, mà vẻ đẹp lộng lẫy của mái vòm luôn lôi cuốn người đến ngắm nghía, trầm trồ..
La Sorbonne bình thường rất kín cổng cao tường, được canh gác ngày đêm và chỉ dành cho sinh viên mang thẻ, nhân cuối tuần của dịp Journées du Patrimoine đã đặc biệt mở rộng cổng mời khách viếng. Được linh mục Robert de Sorbon thành lập năm 1257 nhằm giảng dậy môn thần học, để từ một học viện nhỏ trong tổ chức của Viện Đại học Paris, rồi với nhiều ưu ái của vua Louis IX -sau được Vatican phong làm "Saint Louis" do vua rất sùng đạo và tổ chức nhiều cuộc Thánh Chiến, đã được mở rộng cùng xây cất thêm nhiều tòa nhà rộng đẹp, cho tên gọi chung là Đại học Sorbonne trong nhiều thế kỷ. Ngày nay theo cải tổ, La Sorbonne là dẫy dinh thự bề thế và đẹp nhất của tổng quần thể trên khu Latin quận 5, quy tụ 4 trong 13 viện đại học của thành phố Paris.
Sân trong của Sorbonne rộng rãi, có ngôi giáo trường đẹp trang nhã, hàng cột trụ vững vàng, hai tượng đá vinh danh Victor Hugo và Louis Pasteur. Phần mộ của đức Hồng y Richelieu, nhà chính trị có ảnh hưởng rất lớn dưới thời vua Louis XIII thế kỷ 16, được trang trọng đặt giữa thánh đường. Từ hàng ngàn năm qua, đã có biết bao danh nhân Pháp và trên toàn thế giới đã từng sách vở chuyên cần tại La Sorbonne, viện đại học quan trọng nhất Âu châu một thời. Và La Sorbonne vẫn duy trì được danh hiệu này cho đến ngày nay.
Là viện bảo tàng được thăm viếng nhiều nhất thế giới với trên 10 triệu khách hàng năm, Le Musée du Louvre gồm nhiểu dẫy dinh thự đẹp trang trọng, to rộng 210.000 m2, dành diện tích 60,600 m2 để triển lãm gần nửa triệu danh tác và cổ vật vô cùng hiếm quý của nhiều nền văn minh và văn hóa địa cầu, từ cổ chí kim.
Người Việt xứ mình ngày càng yêu thích du lịch, thấy các tours tổ chức bên nhà mang khách đi khắp cùng thế giới. Gia đình Huyền Anh thuộc dạng.. vợ chồng cò bay lả bay la, phần đông đến nơi nào cũng nghe véo von tiếng-Việt-sau-75! Trên những Maldives, Tahiti, Fidji, Caribbean Sea.. hay thấy cô dâu chú rể và bà con bạn bè dân ta đông vui tổ chức lễ cưới. Ra phố cổ Montréal cũng gặp nhiều gia đình ân cần thăm con cháu du học. Và dĩ nhiên máy ảnh click clack liên hồi, kiểu chụp mà cảnh vật nào cũng phải có ta. Hôm ở bảo tàng Le Louvre có một chị bắt chuyện hỏi han H.Anh vui vẻ lắm, chị rủ chen chân chụp hộ chị vài pô, sao cho thấy rõ chị tươi cười cạnh bà đầm nổi tiếng Joconde, cả bà vệ nữ Milo cụt cả hai tay nữa! -Thật là đổ mồ hôi hột vì từ ngày nàng Mona Lisa bị tấn công, danh tiếng và giá ngọc cứ vùn vụt cao, chứ trước đó nàng với người chỉ cách nhau có mỗi gang tay, nên cứ tà tà ngắm nàng mơ màng đẹp và nụ cười nàng kỳ bí.. -rồi thôi. Đâu mà gây sôi nổi như fan cuồng yêu celibrities hay mê tài tử Hollywood thế này!! Khi nêu ý với chị là ở đây có biết bao danh tác, thiếu gì tượng bà đầm hấp dẫn và lành lặn tứ chi, như Les Trois Grâces nõn nà trong trắng ngoài xinh đó.. Thì chị bảo hai bà kia mới danh giá, cứ bấm máy hộ nhiều vào để tí nữa mình lên phây (*Fb) cho mọi người thân sơ trong mạng xem chung. Khi dẫn chị đến trước tuyệt tác của Da Vinci như Thánh Jean-Baptiste, cô Ferronnière, Thánh Anne bên Đức-Bà và con trẻ ôm cừu.. thì chỉ nghe ừ hử. Biết ý, bèn rủ chị đến phòng triển lãm Ai Cập xem mômi, thì đồng hương Thái Bình hớn hở: Vâng, xác ướp thì nhiều người thích lắm!
Paris như nhiều thành phố có nền văn minh và văn hóa trải dài qua bao ngàn năm lịch sử, luôn muốn bảo tồn sắc thái đặc thù hiếm quý này nên rất tránh việc xây cất các buildings tân kỳ hay nhà trọc trời trong phố thị. La Défense giới thiệu một ngoại ô Paris tân tiến với những tòa tháp vô cùng hiện đại, là tổng hành dinh của nhiều doanh nghiệp, nhằm mở rộng và phát triển nền thương mại Pháp.
Một chuyến métro thẳng đến station Basilique de Saint-Denis, nơi có thánh đường style gothique đầu tiên trên thế giới, là chốn an nghỉ trang trọng của các vị vua Pháp từ thế kỷ 12. Từ bề thế ngự hai bên tòa thánh hay sâu trong hầm mộ, những pho tượng trắng khắc tạc thật mỹ thuật qua kiểu cách đứng, nằm, quỳ san sát nhau, cho người viếng cảm giác thật ngậm ngùi. Theo những trang sử từ huy hoàng đến bao chao đảo của lắm thế sự, các vị vua có công lao tạo dựng nên một nước Pháp phú cường và mỹ miều qua bao thế kỷ, đã đều cùng về nơi đây, xa chốn cát bụi hồng trần.
Khu Saint-Denis thuộc vùng ngoại ô phía bắc Paris quy tụ rất đông dân nhập cư, chính thức hay bất hợp pháp. Đa số từ các xứ Ả-rạp, và ngày càng thêm dân từ Thổ Nhĩ Kỳ lẫn châu Phi rủ nhau hội tụ. Đi giữa phố chợ Saint-Denis mà khó tưởng mình ở cách Paris chỉ một quãng đường, do chả thấy một ông bà tây trắng nào.. Mầu sắc rất exotic của Saint-Denis cũng nói lên tính cách cởi mở, nhân đạo, dễ dãi chấp nhận người từ muôn phương của Pháp. Hay như xứ Đức, sẵn sàng đón đến một triệu boat people trên biển Méditerranée, vốn đang là đề tài thời sự lúc gần đây, do gây lắm nỗi xúc động trước thảm cảnh của vô số đoàn người khốn khổ, đã liều mình tìm niềm hy vọng tương lai. Dù chính phủ và dân chúng nhiều cường quốc Âu châu luôn tỏ sự chú tâm, nhưng đến một lúc nào tình trạng này đã gây nên lắm khó khăn do quá tải.. Khi được phỏng vấn, nhiều người dân bỗng thành lạc loài vô tổ quốc, khi chiến cuộc trên đất nước họ xua đuổi dân tình, khi thành phố dung dưỡng và cơ ngơi bao năm bồi đắp chợt thành bình địa.. thì nhiều người đang cố tìm một mảnh đất dung thân này cho biết rất khát khao được vào thiên đường Mỹ quốc.
* Sống bên miền đông bắc Mỹ và luôn nhận là mình mang ảnh hưởng của 3 nguồn văn hóa, hàng ngày quen thuộc với sách báo hay TV Mỹ, Pháp, Canada.. lại hay xem tin Việt Nam trong internet, cho Huyền Anh nhận xét là khác với người Pháp, người Âu hay người Việt mình -vốn thích tìm hiểu thêm và xa hơn nữa, về mọi chuyện ở khắp nơi, thì đa số dân Mỹ rất bằng lòng với cuộc sống và chỉ chú tâm đến những gì các chương trình văn hóa, truyền thông nước nhà dành cho họ, do rất hạp thị hiếu và.. khẩu vị. Vả lại nước Mỹ đất rộng dân đông nên có biết bao nhiêu sự việc để bàn đến hàng ngày, nên người dân nói chung rất.. lơ mơ về chuyện 4 biển 5 châu. Ngày trước, được biết là tổng thống Reagan chả hạn, khi mới thắng cử không hề biết tên các.. đồng nghiệp trời Âu! Và ông Bush "con" chỉ mới đặt chân lên mỗi xứ Mexico là.. ngoại quốc! Lắm sinh viên các trường đại học như Harvard, Yale.. theo một phóng sự truyền hình, khi được hỏi về kiến thức Âu châu hay đại đồng thế giới, nhiều cô cậu trả lời sai tuốt hay cười trừ..sorry! Người Mỹ nói chung có tinh thần mới mẻ, sống rất thực tiễn, tôn ti trật tự, nhất là mang niềm hãnh diện vô bờ bến khi nói đến đất nước mình, họ lại rất.. tự đủ. Đó là một đặc điểm mà Huyền Anh ghi nhận qua bao gặp gỡ giữa chốn muôn phương.
- Đây là trả lời.. vui cho câu hỏi mà một độc giả của anhdao đã gởi email thăm và muốn biết.
Huyền Anh, BTX69
******
Gửi ý kiến của bạn
