SRI
LANKA - TÍCH LAN
Huyền Anh
Xứ sở Democratic
Socialist Republic of Sri Lanka là một hòn đảo hình
giọt nước, nằm phía dưới kế bên Ấn Độ, được
danh tặng mỹ miều là "Hạt ngọc rơi ra từ lục
địa". Sri Lanka = Lanka đáng kính trọng dành độc lập từ vương quốc Anh năm 1948 khi hãy
còn mang tên Ceylon. Với dân số hơn 21 triệu, diện tích 65.610 km2, thủ
đô hành chánh tên Sri Jayawardenapura nằm không xa
Colombo là thủ đô kinh tế của đất nước, cùng các khu ngoại thành đông đúc đến hơn 2 triệu dân. Sri
Lanka chỉ cách Ấn Độ khoảng 30 cây số nơi eo biển
Palk, nhưng liên kết với nhau qua một dẫy đảo nhỏ trên
mặt nước rất cạn và những cồn cát, được gọi là
Cầu Adam.
Khi
nghe đến tên Sri Lanka, nhiều người thường hình dung
ra một hải đảo rất exotic, với
người dân nước da ngăm đen, hàng dừa xanh bên bờ biển cát trắng, những bình nguyên phì nhiêu và hàng hàng lớp lớp thung lũng thoai thoải uốn lượn
các đồn điền mía, cao su, café.. xanh rì bát ngát. Nhất
là các đồi núi trồng loại trà hảo hạng mà
chất lượng từ lâu đã nổi danh thế giới. Sri
Lanka có nhiều cánh rừng già và bao loại gỗ quý, các mỏ vàng châu ngọc hiếm hoi, cả những cánh đồng thơm mùi gia vị nồng nàn như quế, hồi,
va-ni, đinh hương.. được ưa chuộng và xuất cảng đi
khắp nơi. Các ruộng đồng miên man cành lúa
trĩu hạt, hay những vườn cây trái sum sê, các loài thú rừng nhiệt đới của Sri Lanka vẫn được thấy trong hình ảnh mời
chào du khách.. Hoặc các đền đài chùa tháp bỏ hoang rải
rác trong rừng thẳm, chưa được chú ý và tu bổ như Angkor Temples bên Cam-Bốt, cùng biết bao di sản văn
hóa đặc sắc khác. Sri Lanka cũng hay gợi lên hình ảnh
những ngôi chùa lộng lẫy với nhiều hình tượng Phật tô
son thiếp vàng và đông đảo Phật tử thành kính
bái lạy, dâng hương hoa ngào ngạt..
Sri Lanka từ thuở trước vốn là một đất nước phức tạp do có nhiều sắc dân đến lập nghiệp. Hai ngôn ngữ chính trên đất nước này là Sinhalese, quốc ngữ của người Sri Lanka chiếm 74% với đa số theo Phật đạo, và tiếng Tamil của cộng đồng thiểu số người có gốc Ấn Độ thuở xa xưa. Ngoài ra còn các cộng đồng người Hồi nói tiếng Ả-Rạp, Ấn Độ với tiếng Hindi cùng nhiều bộ tộc sắc dân khác, đều có ngôn ngữ, tôn giáo, các tập tục riêng, mang đến lắm điều dị biệt khi phải sống chung đụng..
Trong
những thập niên trước, nhiều người đã biết đến
Sri Lanka qua tin tức thời sự nói về cuộc nội chiến
tương tàn giữa chính quyền và nhóm người Tamil /
LTTTE – Liberation Tigers of Tamil Ealam, đòi ly khai để
thành lập một tân quốc gia. Cuộc xung đột kéo dài
từ năm 1980 đến 2009, đã gây ra bao thảm cảnh và
lấy đi hơn 100.000 nhân mạng, cũng vì những khác biệt
khó hàn gắn. Do cộng đồng dân Tamil tuy thiểu số
nhưng luôn cương quyết và cứng rắn đòi hỏi lắm đặc quyền, nêu cao nguồn gốc là tiên tổ họ đã đến
và có chủ quyền tại đây từ trước Công nguyên, và
cũng bởi nhóm người cực đoan Tamil được lãnh
đạo bởi các thủ lãnh quá khích cũng như thu nhập được nhiều thành viên trẻ tuổi, bừng bừng khí thế, sẵn
sàng làm bất cứ điều gì, kể cả hy sinh để đạt
mục đích cho những yêu sách.
*
Thăm viếng :
Sri Jayawardenapura, t
hủ đô và cơ quan chính trị đầu não của đất nước,
là một
thành
phố hành chánh nhỏ với những con đường và các khu phố êm ả, thật khác với sức sống sôi động của một thủ đô kinh tế Colombo luôn ồn ào náo nhiệt. Bến cảng Colombo từ ngàn xưa đã có vị thế ở trên hải trình thương
mại cho các cuộc bán buôn đổi chác, nào các hàng tơ lụa, các thứ gia vị
vốn đắt và quý hơn vàng, nên được tiếp xúc với dân nhiều chủng tộc và đã lãnh hội
các nền văn hóa khác biệt, để lại dấu ấn đến nay qua những di tích từ đạo giáo cho đến các dinh thự và cơ sở của từng thời kỳ mà Sri Lanka mang ảnh hưởng. Phố
xá, nhà cửa trên Colombo ngày nay có cách thiết kế xem chừng rất .. lung tung, những dẫy nhà to nhỏ giầu nghèo xen kẽ kiểu mặc kệ, sao cũng được (như nhiều khu phố ở Sài Gòn!) nên rất rối mắt. Những khu bình dân thì giống các xóm lao động bên nước mình, thật hỗn độn. Họ cũng có những
nơi mà nhà cửa
2 bên phố bị xén làm rộng đường, chỉ còn
trơ lại mỗi một phần cỏn con để sinh sống.. Nhưng sự sa hoa của khu trung tâm Sài Gòn những năm sau này thì thật vượt hẳn vài ba nước Á đông
còn nằm trong danh sách các xứ.. cần được thay đổi và nên tiến bộ của Liên Hiệp Quốc.
Du
khách đến Colombo hay dùng loại xe tuk-tuk 3 bánh, hay auto-rickshaws 4
bánh vừa đặc biệt lại vui, vòng vo thăm viếng phố phường, các khu thương mại sầm uất với các hàng quán đông đúc. Cảnh người bản xứ ngồi vỉa hè sì sụp ăn uống, xả rác,
nói cười la lối um sùm xem rất lạ mắt cho khách nước ngoài, camera sẵn sàng và không ngừng tay clik clik..
Do
2 thủ đô gần nhau nên các dinh thự như National Museum, City Hall, Railway Museum, , National Square, 100-year-old Clock Tower, Park & Royal Botanic Gardens rộng đẹp.. rất thu hút khách thăm. Colombo có nhiều giáo đường Thiên Chúa mang tên các thánh của người Bồ Đào Nha và Hòa Lan của một thời đô hộ,
cả các đền thờ Hồi giáo, Ấn Độ giáo.. Và dĩ nhiên với dân số 70% theo Phật đạo, biết bao nhiêu là chùa chiền, đền tháp, các tượng Phật lớn nhỏ
được xây dựng ở khắp nơi, từ ven hè, góc phố cho đến ở giữa những công viên thanh lịch, cho thấy tấm lòng sùng kính của người dân.
Đặc
biệt ngôi chùa Gangaramaya ở ngay khu trung tâm là 1 dẫy dinh thự. Sân chùa có người quản tượng và con voi biết đứng ngồi chắp 2 chân tung vòi gục gặc xá, có cây bồ đề chiết
nhánh qua nhiều đời từ cây chính bên xứ Ấn Độ nay không còn nữa. Có cư sá tịnh độ, phòng thiền, nhiều nhà sư áo vàng áo nâu đón chào khách vãng
lai. Các điện thờ với nhiều hình họa và tượng Phật chói ngời ánh vàng,
dát châu ngọc thật lộng lẫy. Nhất là chùa có cơ duyên được Xá Lợi và tóc Phật. Ngọc Xá Lợi Phật rất hiếm, Huyền Anh nghe các bạn ở Montreal kể là để được chiêm ngưỡng Xá Lợi, các anh chị đã phải chen chúc, đứng hàng dài chờ đợi rất lâu rồi mới được đi ngang qua ngắm nhanh cùng chắp tay bái lạy, nhân dịp một ngôi chùa tại Montreal được cung nghinh Phật ngọc. Thế mà chuyến thăm Colombo qua, cả tây lẫn ta được "tùy duyên" đến
thăm chùa vào buổi sớm, thong thả viếng cảnh, cả một căn chính điện thênh thang
rực rỡ trân châu bảo ngọc dâng cúng từ những Phật tử khắp miền, rồi được đứng ngắm ngọc Xá Lợi,
cả một tháp cao đựng tóc Phật.
Tiện
đây cũng xin .. du ký và báo cáo luôn là Huyền Anh nhân chuyến thăm Miến
Điện/Myanmar đã được viếng bảo tháp Răng Phật
và biết bao đền chùa vĩ đại, được tô vàng dát ngọc rất rực rỡ, nổi danh
thế giới. Vốn theo Công giáo của thân mẫu, trong cuộc kết hợp "lương và
giáo" của song thân. Trước khi vào BTX ban C thì H.A học trường các soeurs
*
Kelaniya Raja Maha Vihara Temples cách Columbo khoảng 10 cây số,
được truyền tụng như là thành phố cuối cùng trong 3
nơi chốn đã vinh hạnh được in dấu chân của đức
Phật khi ngài đến đây giảng pháp, vào khoảng 8 năm
trước khi nhập Niết Bàn. Kinh sách Sri Lanka còn ghi rõ
chỗ của một tòa tháp cũ tại Kelanya, nơi đức Phật
đã ngồi, mang triết lý và kinh nghiệm giác
ngộ của ngài truyền đạt đến chúng sinh. Ngày
nay nơi Phật tọa được đặt một bệ thờ
chạm khắc ngọc ngà châu báu, và khu vực Kelaniya
Raja Maha Vihara được tô điểm thêm nhiều chùa và tháp cao, với hình minh họa các cảnh giới tươi đẹp cùng nhiều tượng Phật theo những giai đoạn
của cuộc đời tu hành và rao giảng triết lý của ngài.
Sri
Lanka là
một xứ sở đang trên đà phát triển, chính phủ luôn hãnh diện với nền giáo dục hoàn toàn miễn phí, nhiều trường sở và các viện đại học được tổ
chức chặt chẽ theo kiểu mẫu Anh quốc, và giới trẻ từ thành thị đến làng
thôn luôn được khuyến khích trau dồi kiến thức, học hỏi thêm các ngành chuyên, tạo nghề nghiệp vững vàng. Có đến 96% dân số Sri Lanka biết đọc
biết viết. Kinh tế Sri Lanka tùy thuộc nhiều vào một số tài nguyên thiên nhiên cùng nhiều ngành công nghiệp, nhất là nền kinh tế canh nông,
dùng đất đai mầu mỡ cho các đồn điền trà, café, cao su, mía.. và nhiều thứ cây gia vị mang xuất cảng. Các doanh nghiệp tư nhân cũng rất phát triển, về ngành truyền thông, ngân hàng, tin học.. Các hảng xưởng thuộc ngành thủ công, hàng
vải và may dệt cũng giúp nhiều nhân công có việc làm khả dĩ. Sri Lanka có mức thu thập trên tỉ số đầu người khá cao trên vùng nam Á đông. Trận tsunami năm 2005 đã gây nhiều thiệt hại và lấy đi sinh mạng của khoảng 30.000 người dân xứ này.
Huyền Anh - BTX69
Gửi ý kiến của bạn
